Jeż czteropalczasty - lub Afrykański jeż pigmejski
typ: strunowce
gromada: ssaki
rząd: owadożerne
rodzina: jeżowate
klasa: Atelerix
gatunek: A. albiventris
Nazwa systematyczna Atelerix albiventris - J.A. Wagner 1841
Status zagrożenia gatunku wg Międzynarodowego Związku Ochrony Przyrody -niezagrożony
Pigmejski Jeż Afrykański, jakiego możemy spotkać w naszych domach jest krzyżówką dwóch gatunków: jeża białobrzuchego (zwanego również czteropalczastym) oraz jeża algierskiego, co wiąże się również z bogatą gamą ubarwień w jakich jeż występuje. Jest niewielkim ssakiem z rodziny jeżowatych (nie jest gryzoniem!), osiąga długość 15-25 cm, żyje od czterech do sześciu lat, jednak znane są również osobniki żyjące w niewoli 9, a nawet 10 lat.
Jeże zamieszkują wiele różnych klimatów i terenów w Afryce Wschodniej oraz Północnej, można je znaleźć również w Europie (Hiszpania i Francja), Azji, a także w Nowej Zelandii, gdzie zostały sprowadzone. Jeże występują na suchych terenach, gdzie można znaleźć dobrze odsączone gleby, bogatych w owady i drobne ssaki, które stanowią podstawę ich diety.

Jeże funkcjonują przede wszystkim w nocy, choć w zależności od osobnika, jego wychowania i przyzwyczajeń, mogą być mniej lub bardziej aktywne w ciągu dnia. W naturze jeż spędza większość dnia śpiąc pod osłoną krzewów, trawy, skał, w dziurach w ziemi i innych kryjówkach. Gniazdo jeży jest budowane z suchych śmieci lub krzewów, w szczelinach skalnych, kopcach termitów lub w budynkach.
Jeż Afrykański preferuje temperatury w zakresie 20-30 stopni. Niektóre gatunki dzikich jeży w okresie zimowym hibernują, nie jest to jednak zdolność wykształcona u jeży afrykańskich, dla których hibernacja może kończyć się śmiercią. U jeży spotyka się również estywację - proces podobny do hibernacji, wywołany jednak temperaturą zbyt wysoką.
Jeże to zwierzęta terytorialne, w przyrodzie jeden jeż "zajmuje" kilka hektarów. Jeż przemieszcza się zwykle biegając po ziemi rozwijając całkiem imponujące prędkości, jednak jeśli zajdzie potrzeba, potrafi się wspinać (choć ze względu na budowę ciała dość niezdarnie), a nawet pływać. Jest bardzo energiczny, czasem w ciągu jednej nocy potrafi pokonać wiele kilometrów w poszukiwaniu pożywienia.
Pomimo, że jeże nie są spokrewnione z jeżozwierzem, również wykorzystują swoje kolce do obrony. Zaniepokojony jeż zwija się w kolczastą kuleczkę, w szczególnych sytuacjach potrafi w takim stanie podskakiwać (co kojarzy się z prażonym popcornem). Oswojony jeżyk jednak niezmiernie rzadko prezentuje taką postawę.
Cechą specyficzną dla jeży są tak zwane "namaszczenia" (z
angielskiego "anointing"). Jest to reakcja jeża na nowy zapach - kiedy
jeż poznaje coś nowego, często liże obiekt, po czym wytwarza spienioną
ślinę , a następnie opluwa się nią, aby pokryć się zapachem polizanego
przedmiotu. Wygląda to czasem śmiesznie, a czasem wydaje nam się że jeż zaraz się połamie, na szczęście, jeż chociaż niezbyt zgrabny potrafi się na tyle zgiąć.

Jeże należą do mało wokalnych i komunikatywnych zwierząt. Niekiedy używają pomruków, parsknięć lub pisków (co zależy od osobnika), i oczywiście pisków godowych, zwykle jednak jedynym dźwiękiem wydawanym przez te zwierzęta jest nadspodziewanie głośne tupanie.
Jeż afrykański znakomicie nadaje się na zwierzątko domowe. Powinien być trzymany w temperaturze zbliżonej do pokojowej, choć montaż ogrzewania jest konieczny; może być karmiony suchą karmą dla kotów wysokiej jakości, jeż nie szczeka, choć kiedy jest radosny może cicho pomrukiwać; nie wspinają się po zasłonach, nie niszczy mebli; nie wydziela nieprzyjemnych zapachów i nie prosi żeby wyprowadzać go na spacer. Wszystko czego potrzebuje Twój jeż, to zaopatrzenie w pokarm i wodę, bycie kochanym i docenianym. Poza tym, że jeże są zwierzątkami potrafiącymi dać dużo radości, ich domowa hodowla jest również wyjątkowo ciekawym i rzadkim hobby!